De Hoge Raad heeft op 12 februari 2016 een uitspraak gedaan over all-in telefoon-abonnementen gesloten door consumenten. Vele abonnementen zijn niet rechtsgeldig, aldus de Hoge Raad. In de praktijk wordt bij een telefoon-abonnement tevens een (zogenaamd gratis) toestel aangeboden. Iedereen weet dat je feitelijk voor het toestel ook betaalt. Je betaalt een all-in bedrag per maand zonder dat je weet hoe het all-in bedrag is samengesteld of opgebouwd. In veel gevallen zit in het all-in bedrag ook nog eens een rente/kosten-component.
Koop op afbetaling
Eerder besliste de Hoge Raad in 2014 dat een overeenkomst waarbij een mobiele telefoon wordt verkregen als een overeenkomst van koop op afbetaling moet worden aangemerkt. En als er ook sprake is van een krediet met rente en kosten die betrekking hebben op de afbetaling van de telefoon, dan is dat ook een kredietovereenkomst.
Het feit dat een telefoonabonnement waarbij ook een telefoontoestel wordt verkregen als een kredietovereenkomst kan worden aangemerkt, brengt met zich mee dat een aanbieder (verkoper) verplicht is om de consument goed voor te lichten.
Informatieplicht
Een aanbieder (verkoper) is verplicht om bij een all-in telefoonabonnement, waarbij een mobiel telefoontoestel wordt verkregen, aan de consument te vermelden de contante koopprijs van het toestel, het totale kredietbedrag, het jaarlijks kostenpercentage en het totale bedrag dat een consument bij het sluiten van de overeenkomst dient te betalen. De Hoge Raad heeft nu bepaald dat indien de aanbieder (verkoper) niet aan deze informatieplicht heeft voldaan, de overeenkomst wegens strijd met de wet kan worden vernietigd. Dit is, aldus de Hoge Raad, gerechtvaardigd vanwege het hoge beschermingsniveau dat aan de consument behoort toe te komen.
Bovendien levert het niet voldoen aan de informatieplicht zelfs een oneerlijke handelspraktijk op. En dat wordt weer aangemerkt als een onrechtmatige daad tegenover de consument.
Ambtshalve toetsing
Ook heeft de Hoge Raad uitgesproken dat een rechter, zonder dat de consument een beroep dient te doen op de beschermende wettelijke bepalingen, zelf moet onderzoeken of de aanbieder (verkoper) de informatieplicht in acht heeft genomen. Als de rechter vaststelt dat dit niet het geval is dan geldt uit oogpunt van een effectieve bescherming van de consument dat de overeenkomst door de rechter wordt vernietigd.
Gevolgen
Bij vernietiging van een all-in telefoonabonnement kan de consument in beginsel volstaan met het teruggeven van het telefoontoestel. En wel in de staat waarin het toestel bij het teruggeven zich bevindt. Zelfs zonder de verplichting tot een vergoeding van een waardevermindering van het toestel. Voor het genot van toestel tot aan de teruggave hoeft de consument ook geen vergoeding aan de aanbieder (verkoper) te betalen.
Wil je meer informatie of verdere vragen over dit onderwerp dan kun je terecht bij Luc Tacx (l.tacx@sumrin.nl).
